Τα χωριά του Γαλαξιδίου
Αρχοντικό, γραφικό, περήφανο καμαρώνει δυτικά του Κρισαίου Κόλπου το ιστορικό Γαλαξίδι με 1.400 κατοίκους κτισμένο στη θέση της αρχαίας πόλης Οιάνθεια ( ή στο Χάλαιον κατ´ άλλους), η ναυτική πολιτεία που σέρνει πίσω της 4.000 χρόνων ιστορική διαδρομή με κορύφωση στον αγώνα του 1821. Γνώρισε κατά καιρούς πολλές επιδρομές κατακτητών (Σλάβους, Φράγκους, Καταλανούς, Ιππότες της Ρόδου, Τούρκους Πειρατές), αλλά άντεξε στο χρόνο και σήμερα είναι ένα από τα καλύτερα θέρετρα της Ελλάδας. Τα ιστιοφόρα του πριν την ατμοπλοία, έσκιζαν τις θάλασσες. Ήταν η πρώτη ναυτική δύναμη.
Από τα πολλά αξιοθέατα ξεχωρίζουν: ο Ναός του Αγίου Νικολάου με το υπέροχο και μοναδικό ξυλόγλυπτο τέμπλο, λείψανα τειχών, κ.ά. της Αρχαίας Πόλης και λαξευτοί τάφοι της κλασικής περιόδου, στην περιοχή «Καλαφάτη». Ακόμη μπορεί κανείς να επισκεφτεί το Ναυτικό και Εθνολογικό Μουσείο, το Λαογραφικό Μουσείο, το ναό της Αγίας Παρασκευής με το ηλιακό ρολόι του, το βυζαντινό μοναστήρι του Σωτήρος χτισμένο το 1.250 μ.Χ., το σπίτι του μεγάλου ιστοριοδίφη Κ. Σάθα, τη Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων, το Παρθεναγωγείο, το Χηρόλακα, το παλιό πέτρινο υδραγωγείο του 15oυ αιώνα και να θαυμάσει τα παραδοσιακά σπίτια του και κτίρια, από τα οποία σπουδαιότερα είναι: το κτίριο Τσαλαγγύρα (σημερινό Δημαρχείο), το κτίριο Αγγελή (σημερινό Λαογραφικό Μουσείο), το κτίριο ΜπουρζεΊκο, να χαρεί τη (θάλασσα στις υπέροχες, παραλίες της περιοχής, όπως στην πλαζ Καλαφάτη, που πρόσφατα αναπλάστηκε και να γευτεί τα ντόπια θαλασσινά στις ψαροταβέρνες του Γαλαξιδίου.
Στο Δήμο Γαλαξιδίου εντάθηκαν: η Βουνιχώρα, κτισμένη στους πρόποδες του βουνού Ελατός, σε 700 μ. υψόμετρο, πατρίδα των ηρώων του προεπαναστατικού αγώνα, Βουνιχουριώτη και Βλαχοθανάση.
Το μικρό, αλλά ιστορικό χωριό Πεντεόρια, με παρουσία και συμμετοχή στον αγώνα για την ελευθερία της πατρίδας από την τουρκική κατοχή και τέλος οι ‘Aγιοι Πάντες, χωριό που αποτελείται από τρεις οικισμούς, δύο στα μεσόγεια και ένα παραλιακό, γραφικό, με υπέροχη παραλία και ψαροταβέρνες, αξιόλογο θέρετρο της περιοχής.
Πηγή κειμένου: Νομαρχία Φωκίδος