Γαλαξίδι, στεριανό νησί!
Γαλαξείδι - Galaxidi
Φανταστείτε στην καρδιά της Στερεάς Ελλάδας ένα νησί με τα γραφικά σπιτάκια του, τα καλντερίμια, τα εστιατόρια, τα cafes και τα μπαράκια δίπλα στο κύμα. Όταν σταματήσετε απλώς να το φαντάζεστε και θα το έχετε ολοζώντανο μπροστά σας τότε θα βρίσκεστε στο Γαλαξίδι.
Έχω μια θεωρία: Η πραγματική φύση των ανθρώπων, των πραγμάτων και των καταστάσεων αποκαλύπτεται τη νύχτα. Δεν είχα άλλη επιλογή λοιπόν. Έπρεπε να δω το Γαλαξίδι -για πρώτη φορά, μετά από πολλά χρόνια- μετά τη δύση του ηλίου. Πίστευα ότι, αν καταφέρει να με εντυπωσιάσει, Πέμπτη βράδυ στα μέσα του φθινοπώρου, τότε θα μπορούσα να δικαιολογήσω τη φήμη του, αλλά και τις αναμνήσεις μου που, αν και θολές, μου υπαγόρευαν ότι θα μου κλείσει γοητευτικά το μάτι…
Το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα πλησιάζοντας ήταν ότι οι άνθρωποι εδώ στο Γαλαξίδι ξέρουν από φωτισμό. Ολόκληρη η πόλη ήταν λουσμένη στο διακριτικό φως που έδιναν οι εκατοντάδες φανοστάτες. Με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο μπορούσα να έχω άποψη για το εσωτερικό της πόλης, αλλά και ένα περίγραμμα για το πού θα κινηθώ ώστε να μην βρεθώ σε κανένα κατσάβραχο μέσα στη μαύρη νύχτα. Έτσι μου γεννήθηκαν τα πρώτα ψήγματα συμπάθειας για τον τόπο που θα με φιλοξενούσε τις επόμενες ώρες.
Όπως οι περισσότερες γυναίκες, διακρίνομαι για την παντελή έλλειψη προσανατολισμού! Έτσι λοιπόν τα ψήγματα συμπάθειας για το Γαλαξίδι μετατράπηκαν σε ενθουσιασμό όταν κατάφερα να φτάσω στο κεντρικό λιμανάκι χωρίς να χρειαστεί να ρωτήσω τους… 2.995 από τους 3.000 κατοίκους της πόλης και κυρίως χωρίς να αναγκαστώ να κάνω ένα εκατομμύριο μανούβρες οδηγώντας μέσα στα στενά δρομάκια.
Ήταν πολύ απλό. Από την είσοδο ακολούθησα μια ευθεία με απαλές καμπύλες κι έφτασα σε διασταύρωση όπου οι Γαλαξιδιώτες είχαν φροντίσει να τοποθετήσουν την ταμπέλα σε εμφανές σημείο. Και ο μικρός κόλπος εμφανίστηκε μπροστά μου.
Ναυτική Πολιτεία
Στο μικρό λιμανάκι δεκάδες ψαρόβαρκες λικνίζονταν απαλά στα σκούρα νερά όπου αντικατοπτρίζονταν τα φώτα -νάτο πάλι το φως!- από τα cafes και τις ταβέρνες που απλώνονται στα αριστερά του κόλπου.
Στην απέναντι πλευρά, το δασάκι τράβηξε την προσοχή μου αλλά άφησα την περιέργειά μου ανικανοποίητη, αφού κάτι έπρεπε να εξερευνήσω και το πρωί.
Εξάλλου η μυρωδιά των ψαριών που ψήνονταν στα κάρβουνα με έπεισε ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή να βάλω στο μικροσκόπιο αυτά που κρύβονταν πίσω από τις φωτεινές επιγραφές των ουζερί και των εστιατορίων. Και είχα πολλές επιλογές αφού, παρά το γεγονός ότι ήταν καθημερινή και η κίνηση πεσμένη, οι ιδιοκτήτες δεν είχαν βάλει λουκέτο. Όπως με διαβεβαίωσαν δε οι ψαράδες της περιοχής, εδώ βρίσκεις μόνο φρέσκο ψάρι. Το Γαλαξίδι μέχρι και τα μέσα του 19ου αιώνα αποτελούσε σημαντικό λιμάνι και οι κάτοικοί του ήταν στην πλειοψηφία τους ναυτικοί. Πλέον τα ιστιοφόρα έχουν αντικατασταθεί από τις τράτες, αφού οι περισσότεροι Γαλαξιδιώτες μπορεί να έχουν στραφεί προς τον τουρισμό, είναι όμως δεκάδες αυτοί που εξακολουθούν να ασχολούνται με τη θάλασσα. Συζητώντας με κάποιους από αυτούς, λοιπόν, έμαθα ότι σε αυτή την πλευρά του Κορινθιακού κόλπου τα νερά είναι πλούσια σε βακαλάο, μπαλάδες, γόπες, σκορπιούς, σαλούμπαρδους, καραβίδες και γαρίδες. Και μην νομίζετε ότι σας αραδιάζω ονόματα ψαριών σε μια κρίση για επίδειξη γνώσεων, απλώς θεωρώ πως με αυτόν τον τρόπο θα είστε πιο υποψιασμένοι για το τι είναι σίγουρα φρέσκο όταν βρεθείτε στις ταβέρνες της περιοχής.
Παραδομένη στο Ούζο
Μισοζαλισμένη από το ούζο και τις ιστορίες των ψαράδων για φουρτούνες, αφρόψαρα και παραγάδια, αποφάσισα ότι η βραδιά για μένα είχε φτάσει στο τέλος της. Εσείς όμως αν βρεθείτε στο Γαλαξίδι μπορείτε μετά από ένα ωραίο γεύμα -καταπληκτικά τα φρούτα γαρνιρισμένα με μπόλικο γλυκό του κουταλιού ή μέλι που σερβίρουν στο τέλος- να συνεχίσετε τη βραδιά σας στα μπαράκια που είναι διασκορπισμένα κατά μήκος του λιμανιού. Εγώ πάντως ζω για τη στιγμή που οι ντόπιοι θα καταφέρουν να ξεπεράσουν τη γραφειοκρατία και θα ξανανοίξουν ως club τη σπηλιά με τους σταλακτίτες που βρίσκεται στην άκρη του λιμανιού. Το 1965 δυο Αυστραλοί μετέτρεψαν τη συγκεκριμένη σπηλιά από ψυγείο για τυριά σε ντίσκο. Όπως μου περιέγραψαν οι Γαλαξιδιώτες, το εγχείρημα είχε τέτοια επιτυχία που στο μικρό λιμανάκι δίπλα στις τράτες άραζαν χλιδάτα κότερα, οι ιδιοκτήτες των οποίων διασκέδαζαν μέχρι πρωίας στη σπηλιά. Το… μαγαζί το έκλεισαν οι Αρχές, γιατί δεν είχε δεύτερη έξοδο.
Αν τα νυχτερινά φώτα χαρίζουν γοητεία στην πόλη, το φως της ημέρας αποκαλύπτει κάτι που, όσοι ζούμε κάτω από τη… δικτατορία του μπετόν, έχουμε ξεχάσει: ο ήλιος δεν βρίσκεται κάπου στον ουρανό για να μας ταλαιπωρεί στέλνοντας αφόρητη θερμότητα, το οπτικό μας πεδίο δεν περιορίζεται απαραίτητα στο μισό μέτρο και οι πέτρες δεν χρησιμεύουν για να σκοτώσουμε την υστερική γειτόνισσα…
Σαν Σκηνικό Ταινίας
Το Γαλαξίδι κατατάσσεται με νόμο στους διατηρητέους παραδοσιακούς οικισμούς. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, όλα τα σπίτια είναι χτισμένα με πέτρα και δεν ξεπερνούν τα δυο πατώματα. Και αυτό γιατί, όπως λένε οι ντόπιοι, «όλοι έχουν δικαίωμα στη θέα προς τους Δελφούς».
Η βόλτα μου υπό το φως του ήλιου ξεκίνησε και πάλι από το κεντρικό λιμανάκι. Συνέχισα χαζεύοντας τη θάλασσα προς το δεύτερο μικρό κόλπο, τον Χηρόλακο. Η ονομασία του χάνεται πίσω στις δεκαετίες τότε που το Γαλαξίδι ήταν μεγάλη ναυτική δύναμη· εκεί μαζεύονταν οι σύζυγοι των ναυτικών που χάνονταν σε ναυάγια και θρηνούσαν.
Για ώρες περιπλανήθηκα στο Γαλαξίδι στα στενά σοκάκια θαυμάζοντας σπίτια και αυλές. Στην Πλατεία Ηρώων, όπου τη Μεγάλη Παρασκευή συγκεντρώνονται οι τρεις επιτάφιοι της πόλης, στάθηκα για λίγο παρατηρώντας τα πιτσιρίκια με τις τεράστιες σχολικές τσάντες.
Αφού τίμησα δεόντως το ραβανί που αποτελεί την τοπική σπεσιαλιτέ στα γλυκά αποφάσισα να κατευθυνθώ προς το δάσος. Καλύπτει τη δεξιά πλευρά του κεντρικού λιμανιού -Πέρα Πάντα την λένε οι ντόπιοι. Ανάμεσα στα δέντρα, υπάρχουν διάσπαρτα παγκάκια για ρομαντικές εξορμήσεις, ενώ, ανά τακτά διαστήματα, βρίσκονται πινακίδες με μηνύματα των φίλων του δάσους που εφιστούν την προσοχή των επισκεπτών. Όταν ρώτησα ποιος είναι ο κυριούλης, την προτομή του οποίου συνάντησα μέσα στα δέντρα, με πληροφόρησαν ότι πρόκειται για το δάσκαλο που το 1924 εμπνεύστηκε τη δημιουργία του δάσους. Ο ίδιος και οι μαθητές του φύτεψαν τα πρώτα δέντρα.
Κοιτώντας το ρολόι διαπίστωσα ότι έπρεπε να πάρω το δρόμο της επιστροφής καθώς για μένα η βόλτα στο Γαλαξίδι κάπου εδώ είχε τελειώσει. Εσείς όμως έχετε όλο το χρόνο μπροστά σας…